حیوانات آزمایشگاهی یک مولفه اساسی در زمینه های مختلف تحقیقاتی مانند زیست شناسی و پزشکی است.
درگذشته، محققان از حیوانات آزمایشگاهی برای مطالعه بر روی بیماری های شایع مانند بیماری های قلبی وسرطان استفاده میکردند و سپس برای بدست اوردن دانش اصلی و پایه در ژنتیک ،فیزیولوژی و سایر علوم زیستی از آنها کمک گرفتند.
همچنین حیوانات آزمایشگاهی برای مبارزه و تحقیق و بررسی بر روی بیماری های جدید موردنیاز هستند که بیماری ایدز مثال برجسته ای از این دسته از بیماری هاست.
و همینطور برای تحقیق بر روی دلایل اصلی آسیب های روانی در انسان ها از حیوانات آزمایشگاهی استفاده میشود.
از انواع حیوانات آزمایشگاهی میتوان به خرگوش،موش،سگ،میمون،اسب،گربه،بز و حیوانات د یگر اشاره کرد.
حیوانات آزمایشگاهی باید ویژگی های موردنیاز مارا داشته باشند.آنها باید به راحتی آلوده و بیمار نشوند و اندازه و سایز فیزیکی آنها باید تاجای ممکن کوچکتر باشد تا نگهداری از آنها راحت تر و کم هزینه تر باشد.و باید همیشه بدنشان و محیط نگهداری انها تمیز وسالم باشد و این حیوانات باید همیشه توسط تکنسین ها و مسولین آزمایشگاه حیوانات چکاپ شوند و سلامتیشان مورد بررسی قرارگیرد.
از حیوانات مختلف در زمینه های متفاوتی میتوان استفاده کرد به طور مثال از خرگوش معمولا در آزمایش های سمیت شناسی و ایمنی مواد مانند داروها و تحقیقات شیمیایی و پزشکی استفاده میشود.همچنین از آنها در مطالعات پوستی و چشمی که در آنها از آزمایشات مختلف بر روی چشم برای ساخت محصولات آرایشی و مراقبت های شخصی و محصولات خانگی و سایر محصولات شیمیایی استفاده میشود.
موش ها متداول ترین گونه ی پستانداران برای تحقیقات هستند و معمولا از گونه ی موس موسکولوس هستند. از موش ها برای تحقیقات در زمینه سرطان ، بیماری های متابولیکی ناشی از فعالیت های دارویی و ژنوم استفاده میشود. موش های گونه خاص رتوس نروژیکوس دامستیک کنه برای تحقیقات علمی آنها را پرورش میدهند و نگهداری میکنند. معمولا موش ها به عنوان یک حیوان مدل بسیار مهم در تحقیقات فیزیولوژی و بیوپزشکی به جامعه علمی خدمت میکنند.
گربه ها به عنوان سوژه های تحقیقاتی در مطالعات عصبی بینایی و شنوایی و برای بررسی بیماری های نقص ایمنی مورد استفاده قرار می گیرند. و به طور کلی به عنوان مدلی برای بیماری های انسانی استفاده میشوند. و همینطور برای تحقیق بر روی بیماری های حیوانی مثل جراحی قلب و سرطان خون و مطالعات دامپزشکی از گربه ها میتوان استفاده کرد.
از سگ ها برای آزمایش ایمنی داروها ، سموم برای دفع آفات ، وسایل پزشکی و سایر محصولات استفاده می شود. همچنین ازسگ ها در طیف گسترده ای از زمینه های تحقیقاتی از جمله تحقیقات قلبی ، عصبی ، تنفسی و دندان مورد استفاده قرار می گیرند.
بزها به عنوان یک مدل مخصوص برای تحقیقات زیست پزشکی و برای تمرین کردن جراحی و آموزش جراحی استفاده میشوند.
از میمون ها تنها زمانی در تحقیقات استفاده میشود که امکان استفاده از گونه های دیگر نباشد. آنها در درجه اول در مطالعات مربوط به اختلالات ، ساختار و عملکرد مغز بکار می روند.همچنین از میمون ها برای پژوهش هایی با هدف تولید واکسن یا درمان بیماری های عفونی شدید نیز استفاده میشود.میمون ها اهمیت زیادی در تحقیقات دارند زیرا گونه ی نزدیکی به انسان ها هستند.
از اسب ها در حال حاضر در تحقیقات تجربی برای باروری و تولیدمثل، ژنتیک و پرورش، آناتومی، فیزیولوژی، غدد درون ریز، رفتارشناسی، عصب شناسی، ایمنی شناسی، پاتولوژی، اپیدمیولوژی، جراحی، آسیب های پس از سانحه، تغذیه، دامداری، اکولوژی و محیط زیست استفاده میشوند.
در آزمایشگاه حیوانات باید در مواردی احتیاط کرد: باید وضعیت سلامت حیوانات مرتبا چک شود و اگر آنها دچار جراحت یا آلودگی شده اند باید سریعا قرنطینه گردند و به طور روزانه باید این حیوانات را چکاپ کرد.
برای مهار موش در آزمایشگاه باید آنها را از دمشان گرفته و بلند کنیم و اینکار را باید خیلی آرام و خونسرد انجام داد.در صورت ترسیدن یا خوب انجام ندادن ممکن است که موش شما را گاز بگیرد. برای گرفتن و نگه داشتن وسط دمشان از انگشت شست و انگشت اشاره استفاده میکنیم.همچنین میتوانیم برای گرفتن موش ها از وسیله ای به نام فورسپس استفاده کنیم تا از آسیب دیدن جلوگیری کنیم.راه دیگر برای مهار موش ها این است که میتوانیم با یک دست وسط دمشان را نگه داشته و با دست دیگر ،با انگشت اشاره و شست گردن آنها را نگه داریم .